Dünyanın en çok ülkesine uçan havayolu Türk Hava Yolları, Avustralya’daki Melbourne’dan sonra ikinci destinasyonu olan Sydney‘e uçuşlarını resmen başlattı. 28 Kasım Perşembe günü yapılan 19 saat 15 dakikalık uçuşla THY, Avustralya’da Melbourne akabinde Sydney’i de uçuş ağına ekleyerek en uzun noktaya olan uçuşunu bir adım daha ileriye taşımış oldu.
Tarihi anlara tanıklık ettiğimiz uçuşa Haber7 Genel Yayın Yönetmeni olarak Melbourne uçuşunun akabinde Sydney uçuşunda da bulunma fırsatım oldu. THY’nin en uzun uçuşunda; şirket üst yönetim kurulu üyeleri, basın mensupları ve dünyanın farklı ülkelerinden influencer da yer aldı.
Avustralya’da yaşayan Türkler tarafından 1991’den bu yana arzulanan Türk Hava Yolları’nın birinci İstanbul-Sydney uçuşu, Kuala Lumpur aktarmalı olarak gerçekleşti.
Türk Hava Yolları’nın, Kuala Lumpur üzerinden İstanbul’a şimdilik haftada 4, Haziran 2025’ten itibaren ise haftada 5 uçuş yapılacak.
Havayolu şirketi 2026 yılında menzilleri yüksek yeni uçakların THY filosuna katılmasıyla birlikte Avustralya’dan İstanbul’a direkt uçuş yapan birinci havayolu olacak.
19 saati aşan seyahat sırasında THY Genel Müdürü Bilal Ekşi ile en uzun uçuş rotası olan Sydney uçuşlarını ve dünyanın en çok ülkesine uçan THY’nin yeni gayelerini konuştuk.
THY Genel Müdürü Bilal Ekşi ve Haber7 Genel Yayın Yönetmeni Osman Ateşli
THY’nin “TCLJK İzmir” isimli uçağıyla yapılan bu tarihi seyahatte Kaptan pilot olarak Sarp Kayalar misyon yaparken Avustralyalı kaptan Aytuğ Coşkun ve First Officer Mustafa Turkay vazife aldı.
THY İstanbul-Sydney sınırındaki birinci seferini gerçekleştiren kaptan pilotlar ortasında Sydney’de doğup büyüyen tecrübeli kaptan pilot Aytuğ Çoşkun da vardı. Aytuğ Coşkun, 26 yaşına kadar Sydney’de yaşamış ve Sydney Üniversitesi’nden uçak mühendisi olarak mezun olmuş. Ardından, pilotluk sevdası uğruna bilakis göç ederek Türkiye’ye yerleşmiş. THY’de 20’nci yılını dolduran tecrübeli Kaptan Pilot, bu tarihi seferde vazife almanın memnunluğunu yaşadı. |
THY Sydney uçuş ekibi
19 saat 15 dakikalık THY’nin en uzun uçuşu esnasında Türk Hava Yolları Genel Müdürü Bilal Ekşi uçaktaki basın mensuplarıyla bir arada uzunca bir röportaj yapma imkanı bulduk. Röportaj sırasında Bilal Ekşi’ye THY’nin Pazarlama ve Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Olmuştur da eşlik etti.
Küresel uçuş ağını 6 kıtada 351 destinasyona ulaştırarak kıymetli bir muvaffakiyete imza atan THY’nin gayesindeki yeni destinasyonları da öğrenme imkanı bulduk. Bilal Ekşi sohbet sırasında Avustralya’dan daha uzak destinasyon olarak bir tek Santiago kaldığını, bunun da yakında başlayacağını duyurdu.
Ekşi, THY’nin 10 yıllık strateji planına nazaran 2033’te dünyanın birinci üç hava yolu şirketinden biri olacağının da muştusunu verdi.
Türkiye’yi dünyaya tanıtmayı misyon edinen THY, yeni rotalarla Türkiye’nin kültür, turizm ve ticaret alanında büyümesine de katkı sunmayı hedefliyor.
Bilal Ekşi ayrıyeten, THY’nin ülkemizin istekli turizm elçisi olduğuna vurgu yaparak, “Sadece yolcu taşımıyoruz, Türk turizmini geliştirmek için çalışıyoruz. Bu bizim ülkemize borcumuz. Turizm Bakanlığı’yla da çok yakın çalışıyoruz” dedi.
THY Genel Müdür Yardımcı Ahmet Olmuştur ise, 2023’te ülkemize gelen 1 milyon ABD’li turistin bu yıl sonunda 1,4 milyona çıkmasını beklediklerini lisana getirdi. Olmuştur, birkaç yıl içinde THY uçuşları yanında farklı yollardan da ulaşan 2 milyon ABD’li turistin ülkemize geleceğini belirtti.
İstanbul-Sydney uçuşunda 12 bin yıl evvel Şanlıurfa Göbeklitepe’de yetişen buğday tohumlarından üretilen ‘dünyanın birinci ekmeği’ olarak nitelendirilen ekmekler de ikram edildi. Bilal Ekşi ikramlarla ilgili Anadolu’nun esaslı tarihini ve zenginliklerini dünyanın dört bir yanında tanıtmak istediklerine vurgu yaptı.
Bilal Ekşi, bölgemizdeki tansiyonların uçuşlara tesirine de değindi. Ekşi, İsrail’in Lübnan’a atakları nedeniyle askıya alınan Beyrut uçuşlarının bir haftaya kadar yine başlayacağının bilgisini de verdi.
THY YENİ ROTALARA HAZIRLANIYOR
THY Genel Müdürü Bilal Ekşi yeni çizgilerle ilgili olarak, “Sırada Santiago var. Aralıkta başlıyor’ dedi.
Ekşi akabinde Çin’in Xian kentine uçuş başlatacaklarını belirterek ‘Daha evvel Ohri’ye de sefer başlayacağımızı duyurduk. Kamboçya ile pazarlık ediyoruz. Afrika’da bir yer var. Bir de mevcut çizgilerde büyüyeceğiz. Öbür kıymetli yeni rotalarımız da olacak’ diyerek yeni rotaların da muştusunu verdi.
THY Genel Müdürü Bilal Ekşi, gazetecilerin sorularını cevaplarken…
İşte Türk Hava Yolları Genel Müdürü Bilal Ekşi ile yaptığımız röportaj;
“2026’DA DİREKT UÇUŞ YAPACAĞIZ”
Sydeny’e direkt sefer olacak mı?
2026’nın sonunda Airbus – 1000 uçaklarımız geldiğinde direkt uçuş yapacağız. Şu anda biliyorsunuz direkt sefer olmamasının nedeni; filomuzdaki uçakların menzili yetmiyor. Ortada bir yerde iniş kalkış yapmamız gerekiyor.
Biliyorsunuz Melbourne’e uçuyoruz. İstanbul – Singapur – Melbourne olarak. Orada Singapur’dan da yolcu alabiliyoruz. Singapur için aşikâr bir kotamız olduğu için Sydney’i Malezya üzerinden yapıyoruz. Lakin frekans sayımız sınırlandığı için buradan yolcu alamıyoruz. Yani Malezya – Sydney ortası yolcu taşıyamıyoruz.
Onun sebebi nedir sanki?
Kendi havayollarını korumak istiyorlar. Alışılmış onlarda Malezya’dan Sydney’e uçuyor. Birtakım ülkeler liberal davranıyor veriyor kimi ülkeler ise müdafaacı davranıyor.
“İSTANBUL’DAN DÜNYANIN HER YERİNE GİTME İMKANI VAR”
Avustralya için potansiyel yolcu olarak neyi hedefliyorsunuz? Avrupa’dan mı, Ortadoğu’dan mı pasta alacağız?
Avustralya’ya esasen Avrupalılar vizeden ötürü uçmuyorlar. Uçanlar daha çok körfez taşıyıcıları. Onlar direkt uçabiliyorlar. Daha yakınlar. Hasebiyle seferlerimiz daha çok Körfez taşıyıcıları ile rekabet halinde olacak Bizim tabi bilhassa yolcuyu İstanbul’a getirip İstanbul’dan dünyanın her tarafına dağıtma avantajımız var.
“TÜRKİYE’YE BORCUMUZ, TÜRK TURİZMİNİ GELİŞTİRMEK İÇİN ÇALIŞIYORUZ”
Tour İstanbul, Stop Over ne kadar istediğiniz sonucu verdi?
Bir sefer İstanbul; sahiden havayolumuzun yıllık ortalama %10 büyümesi sebebi ile Türk Hava Yolları’nın kalitesi ile dünyanın merkezi pozisyonuna geldi. Bunu reklam için söylemiyorum. Her vakit Ulaştırma Bakanımız Sayın Uraloğlu’ndan da takip ediyorsunuz. Avrupa’da daima ya birinci ya ikinci oluyoruz. Münasebetiyle İstanbul Mihenk. Bunda bizim de büyüklüğümüz prestiji ile katkımız var. Ondan da öteye Stopover, Touristanbul üzere paketlerimiz var.
Stopover’ı 2017 yılından beri uyguluyoruz. 190.160 kişiyi İstanbul’da konuk etmişiz. Şayet Business Class gelirseniz iki gece 5 yıldızlı bir otelde Economy Class gelirseniz 1 gece konaklıyorsunuz. Şu anda 91 ülkede 235 kentte uyguluyoruz. Tamamına da yaymak üzere bir siyasetimiz var.
Bu aslında İstanbul’u tadımlamak. Konuğumuz geliyor bu bir gün içinde İstanbul’u tadımlıyor ve gittiğinde özlüyor. Yani bu türlü bir beklentimiz var. Tıpkı vakitte Touristanbul diye bir programımız var. İstanbul’da yolcumuzun transit müddeti varsa ya otele alıyoruz ya da otel yerine İstanbul’u gezmeyi tercih eder misin? Şayet yolcumuz çok yorgun değilse İstanbul’u gezmeyi tercih ediyor. Müzeler, tarihi yerler, yemekler sonra tekrar uçağına getiriyoruz. İstanbul’a da katkısı olduğuna inanıyoruz. Zati biz yalnızca yolcu taşımıyoruz Türkiye’ye borcumuz Türk Turizmini geliştirmek için çalışıyoruz. Turizm Bakanlığı’yla da çok yakın çalışıyoruz.
Geçen seneden beri Yönetim Kurulu Liderimiz Anadolu’yu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’yu tanıtmak için ağır bir kampanya yürütüyor. İşte birinci ekmeği yediniz. O işte Göbeklitepe’yi tanıtmanın bir modülü. Transit yolcu taşıyoruz lakin küresel bir havayoluyuz.
Amerika programına başlattık. Mevzu Amerika’ya gelince şu sayısı vermek lazım. Öncelikle 2023 yılında 1 milyon Amerikalı Türkiye’ye gelmişti. Bu sayının daha çok artırılması için Ahmet Bolat Bey, Kültür Turizm Bakanlığı’nın yeni oluşturmuş olduğu Turizm Geliştirme Ajansı ile birlikte bu sayısı öncelikle 2 milyona çıkarma amacı koydular. Şu an bu yılın sonunda 1.4 milyon yolcu üzere olacak. Orta Doğu’da oluşan olaylar sonucunda kesintiye uğrayan süreçler oldu. Amerika’da yakın bir vakitte yani birkaç yıl içerisinde inşallah 2 milyonun üzerinde Amerikalıyı Türkiye’ye getirme amacımız var.
Bunun yanında örneğin sıhhat turizmine katkı için projeler yapıyoruz. Türkiye’nin turizmine, iktisadına de katkı sağlamak için ağır projeler yapıyoruz.
“2033’TE BİRİNCİ 3 HAVAYOLUNDAN BİRİSİ HALİNE GELECEĞİZ”
Filonun büyütülmesi konusunda değerli çalışmalarınız var. Yeni uçakların filoya katılması ile ilgili nasıl bir takvim işliyor? THY önümüzdeki periyotta hangi alanlarda gelişmeyi hedefliyor?
2003 yılında 65 uçağı olan tabir yerindeyse dünyada 35’inci sıradaki bir hava yoluyduk. Bugün 493 uçağımızla, globalde 9. sıraya yükseldik. Yani biz butik bir hava yoluyduk. Tepe yolculuğundayız.
O yüzden Yönetim Kurulu Liderimiz Ahmet Bolat’ın yönlendirmesiyle bir kitap yazıldı. Tahminen size takdim edilmiş olabilir. Butikten Zirveye diye. Yani biz butik bir hava yoluyduk. Tepe yolculuğundayız. Pekala niçin o denli diyoruz butikten tepeye? Biz inşallah yeniden o kitapta anlatıyoruz. On yıllık strateji dokümanımızı oluşturduk.
10 yıllık strateji planımıza nazaran, 2033’te 813 uçağa erişeceğiz ve biz dünyada birinci üç hava yolundan birisi haline geleceğiz. Şu anda bu 600 uçak siparişlik bir projemiz var. Bunun 300 uçağını sipariş ettik. Airbus ile olan müzakereler tamamlandı ve öteki hususlarda da görüşme basamağındayız.
Geri kalan üç yüz uçak içinde Boeing’de müzakereler devam ediyor. Boeing’de grev oldu. Sonra FA tarafından bu Max ve 787 uçak sebebiyle üretim kapasitesi düşürüldü. O süreçlerden ötürü bir bekleme oldu. Münasebetiyle şu anda Boeing’le yine müzakereler canlandırılıyor. Şayet olabilirse 300’lük paketi de Boeing’den alacağız. Sorumuzun karşılığı bu kitaba uygun olarak, strateji dokümanımıza uygun olarak 2033 yılına kadar 813 uçağa çıkmayı planlıyoruz.
Kanberra Büyükelçisi Ufuk Gezer, Sydney Büyükelçisi Belgin Ergüneş, THY Genel Müdürü Bilal Ekşi, Haber7 Genel Yayın Yönetmeni Osman Ateşli
“AVUSTRALYA’DA ZİYAN ETMEK ÜZERE BİR KAYGIMIZ YOK”
Böyle uzun bir uçuş kelam konusu olduğunda; maliyet ve kar istikrarında durum ne?
Şunu açıklıkla söyleyeyim, yurt dışı uçuşlarında biraz toplumsal sorumluluk da giriyor devreye. Elbette hiçbir sınırın daha birinci yılda kâra geçmesini beklemek kelam konusu değil lakin o denli çizgiler var ki; daha birinci yılda kâr ediyor. Kimileri iki yılı buluyor. Lakin üç yıldan daha fazla ziyan eden bir destinasyonu beslemek istemiyoruz. Melbourne uçuşları martta başladı mesela. Bu kadar uzun bir sınır için başa baş durumda olmak muvaffakiyet. Artık Avustralya’da yaz başlıyor ve daha ağır dönemine giriyor olacağız. Sydney potansiyeli olan bir yer. Önümüzdeki aralık ayı yüzde 80, sonraki ay yüzde 70 dolu. Yani Avustralya bizim için ölçülmüş, biçilmiş, hesap edilmiş bir çizgimiz. Sydney ve Melbourne korktuğumuz bir sınır değil. Öteki hava yollarıyla yaptığımız iş birliği sonucunda aslında yılda 50 milyon doların üzerinde ciro ürettiğimiz bir destinasyon. Hasebiyle Sydney ve Melbourne açısından hiçbir kaygımız yok.
Yani 22 milyon nüfusu olan nüfusunun birçoklarında pasaport olan, daima Dünyaya seyahat eden bir ülkeden bahsediyoruz. Hasebiyle biz aslında kışın kuzey yarımkürede düşük sezonken, güney yarım kürede yüksek dönem. Bu da bizi besliyor. Münasebetiyle Avustralya bizim için ölçülmüş, biçilmiş, hesap edilmiş bir çizgimiz.
Melbourne ve Sydney bizim buraya uçmamız için bize birtakım teşvikler de verdi. Zira tüm dünyada misal bir durum kelam konusu… Dünya ile temas isteyen ülkeler, Türk Hava Yolları dünyaya bağlanmalarında tesirli olduğu için – bu tip tekliflerle bize gelebiliyor. Mesela Çin’de bir noktaya başlayacağız, bize uçuş başına belirli bir ödeme veriyorlar. Zira buraya gelince tüm dünyaya bağlanıyorlar. Yani bu türlü bir gücümüz de var. Fakat sizin sorunuza öbür bir netlikle karşılık vereyim; Biz geçen sene üç milyar dolar kâr ettik. Bu üç milyar doların yüzde doksan dokuzunu neredeyse dış sınırlardan elde ettik. İç Çizgilerde açık söyleyeyim yalnızca biz değil, bütün havayolları ya ziyan ediyorlar ya bu türlü ucu ucuna getiriyorlar. Ulaştırma Bakanlığımız da iç sınırlar uçma konusunda bizi motive ediyor.
Avustralya ve Yeni Zelanda özelinde tarihte çeşitli temaslarımızın olduğunu biliyoruz. Şu an Türkiye’ye, Türk Hava Yolları’na yaklaşım nasıl?
Sivil Havacılık Genel Müdürü iken Avustralya Büyükelçisi kaç kez geldi. “Türk Hava Yolları bize uçsun” diye. Sonra THY Genel Müdürü iken de kaç sefer geldi. Hatta biz onlara şunu söyledik; “bu kadar arzuluysanız kendi havayollarınız İstanbul’a uçsun”. Lakin dediler ki; “Türk Hava Yolları’nın büyüklüğü ve kalitesi değerli. Biz bilhassa uçmasını istiyoruz. Onun üzerine biz dedik ki; “tamam gelelim pekala teşvik olarak bir şey verecek misiniz?”
Biraz cömert davrandılar. Münasebetiyle bizi istiyorlar. Hele hele Avustralyalılar istiyor. Melbourne uçuşumuzda vardınız sanırım. Yönetim Kurulu Liderimiz Ahmet Bolat gitmişti. Türkler aslında ağladılar sevinçten. Aslında tekrar iki kademeli geliyorlar ancak Türk Hava Yolları’nın logosunu görmek, Türk bayrağını görmek, onlar bu uçaklara binince Anadolu’ya geldik diye düşünüyorlar.
“TÜRKİYE’NİN AÇIKLANAN STRATEJİSİNE NEREDEYSE ULAŞILDI”
İstanbul Havalimanı ile Türk havacılık nakliyatının da düzey atladığını söyleyebiliriz? İstanbul Havalimanı ve Anadolu’nun çeşitli yerlerinde açılan yeni limanları THY’ye operasyonel manada nasıl bir katkı sağladı?
2003’te tane 26 tane havalimanı terminali vardı. Şu anda 58’e çıktı. Bunların kimileri evvelce atıldı, yenileştirilerek açıldı. İstanbul, Rize, Ordu üzere büsbütün yeni yapılan havalimanları var. Bu hususta Türkiye’nin hedeflenen stratejisine ulaşılmış oldu. Hükümetin stratejisi şuydu, her yüz kilometrede bir havalimanı. Bizim açımızdan olağan havalimanının güzelleşmesi, terminalin güzelleşmesi yolcumuzun memnuniyeti açısından değerli. Hava yoluna olan ilgi artmış oluyor. Hasebiyle bizim açımızdan elbette Türkiye’de havacılık kültürünün gelişmesi açısından son derece kıymetli.
THY Genel Müdürü Bilal Ekşi ve basın mensupları
“ATATÜRK HAVALİMANI’NDA KALSAYDIK BÜYÜYEMEZDİK”
Atatürk Havalimanı’nda kalsaydınız bu kadar büyüyebilir miydiniz?
Mutlaka büyüyemezdik. Onu da çok net söyleyeyim. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü yaptım beş buçuk sene. O vakit hava ulaştırma muahedeleri imzalıyoruz. Türk Hava Yolları da büyümek istiyor. Diyor ki; “ben buradan ek 7 sınır daha istiyorum” diyor. Bunu muhataplarımıza söylediğimiz vakit, adam diyor ki; “Tamam da Türk Hava Yolları büyüyecek lakin ben gelemiyorum buraya slot vermiyorsun.” Çünkü prime time dediğimiz yani o havayolunun geleceği vakitlerde havalimanı dolmuş.
Çözüm üretmek için; “gece geç bir saatte gel” diyoruz. Muhatabımız; “Ben o saatte gelemem ki.” diyor. Zira temas vermesi gerekiyor. O periyot sivil havacılıkta laf şuydu: Atatürk Havalimanı artık Türk sivil havacılığının boğazını sıkıyor.
O periyot Atatürk Havalimanı’nda bir buçuk pist vardı. Niçin bir buçuk diyorum? Aslında iki pist vardı da, pistler kesiştiği için bilhassa güneyli operasyonda kapasite otomatik olarak yarıya düşüyordu. Saatte 70 seferden, saatte 35 sefere düşüyor. Siz olağan her gün bilet satıyorsunuz, seferleri planlıyorsunuz. Hangi gün lodos olacağını bilmiyorsunuz. Yani 355 gün ileriye tarife yapılıyor. Yarın bir lodos oluyor, saatlik 70 sefer yapacağına, 35 sefer yapmak zorunda kalıyorsunuz. Bu sefer uçaklar havada kuyruklanıyor. Başlıyorlar kentin üzerinde cins atmaya. Atatürk Havalimanı’nda çok aşırı derecede gecikmeler oluyordu, havada turlanmalar oluyordu. Hem yakıt açısından, hem verimsizlik açısından kasvet oluyordu. Türk Hava Yolu zati 70 kapasitesine gelmişti, daha büyüyemezdi. Büyümek için çalışmalar yapıldı. O çalışmalar için de ben de vardım. Bir pist daha yapılsın dendi. Nerede yapılacaktı? Aslında 1950’lerde yeri bırakılmış, Ataköy’de bırakılmış. Bugün Ataköy yapılaşmalarının olduğu yerde Dünya Ticaret Merkezi’nin olduğu yerde bir pist öngörülmüş. Ancak 1950’ler den sonra buralar imara açılmış. Yalnızca oralar değil, onun karşısı da imara açıldı.
O devir şöyle bir hesap yapıldı.
Dünya Ticaret Merkezini yıksak, o konutlardan da yıksak. Pist tabanını de yirmi metre yükseltsek… Ek pist yapılabilir mi? Yaklaşık üç bin tane binanın da tıraşlanması gerekiyor. Zira kuzeye kalkarken yapılaşmalar mani… Bunu dahi yapsanız en fazla yedi sekiz sene yönetim ederdi. Sonra tekrar bir havalimanı yapmak zorundaydık. Hasebiyle Atatürk Havalimanı artık etrafı dolu ve ön tarafı dolu olduğu için büyüme imkanı kalmamış olan bir havalimanıydı.
Bu tarafa gelince ben şunu söylüyorum, düzgün ki İstanbul Havalimanı var. İstanbul Havalimanı olmamış olsaydı Türk Hava Yolları bu kadar büyüyemezdi, bu kadar verimli büyüyemezdi. Niçin verimli büyüyemez diyorum? Artık prime time uçak indirip kaldırabiliyoruz. Dünyanın her tarafından yolcuyu getiriyoruz. İki saat içinde diğer uçaklara aktarıyoruz. İki saatlik dilimde ne kadar fazla uçak indirip kaldırabilsek o kadar uygun temas vermiş oluyoruz. Bugün saatte 120 uçak inip kalktı. Artık dördüncü pist yapılınca 160 uçak, beşinci pist tamamlanınca 200 uçak bir saatte inip kalkabilecek. Bu şu demektir; inanılmaz irtibat verme kabiliyetine sahip oluyoruz. Dolaysıyla bu bizim verimliliğimizi arttırıyor. Tercih edilmemizi de arttırıyor. Zira beşerler toplam mühlete bakıyorlar.
Dolayısıyla biz çok mutluyuz. İstanbul Havalimanı’yla alakalı, yeriyle alakalı ideolojik tenkitleri bir tarafa bırakırsanız bence hiç sorun yok. Rüzgarla alakalı evet Atatürk’ten biraz daha fazla şiddetle rüzgar esiyor Karadeniz olduğu için. Fakat uçakların iniş kalkışı için bir limitleri var. O limitleri aşmadıktan sonra bir sorun yok.
Dolaşma müddetlerine baktığımızda da, İstanbul Havalimanı Atatürk Havalimanı’na nazaran son derece verimli bir havalimanı…
THY’nin bilhassa pandemi süreciyle kargo tertiplerinde kıymetli atılımları olmuştu. Yeni periyotta de kargo operasyonları ile ilgili gelişmeler olacak mı?
Pandemi sonrasında tedarik sistemi bozuldu. Münasebetiyle havacılığa ağır ilgi oldu. Biz dünyada üçüncü sıraya yükseldik. 24 tane kargo uçağımız var. Orta Doğu’nun en büyük Smartis dediğimiz akıllı, depolanabilen kargo ambarına sahibiz. Şu anda İkinci fazını yapıyoruz. İki buçuk milyon ton yıllık elle sürece kapasitesine sahip durumdayız. Bu sayı, 4 buçuk milyon tona çıkarılacak. Kargo nakliyeciliği THY’nin kârlılığına çok büyük katkı sağladı. Bilhassa Kızıldeniz’in vakit zaman kapanması sebebiyle yükler, Afrika Boğazı’ndan gelince hava yollarında acil kargolar için bir gereksinim oluştu. Münasebetiyle fiyatlar üste çıkmış oldu. Bizim de ünite gelirlerimiz arttı. Dolayısıyla kargodan da epeyce mutluyuz.
“LÜBNAN’DA UÇUŞLARA BAŞLAYACAĞIZ”
Bölgedeki savaş ve tansiyonlar sizi nasıl etkiliyor?
Artık natürel Orta Doğu bizim en büyük transit veren alanlarımızdan bir tanesi. Biz Israil’e İsrail’in Gazze saldırısı başlatıldıktan iki hafta sonra İsrail ile seferlerimizi durdurduk. Fakat İsrail bizim büyük marketlerden bir tanesiydi. Onu durdurduk. Daha sonra Lübnan’a taarruz başlayıp şiddetlenince orayı durdurmak zorunda kaldık. O da yeniden çok transit veren noktalarımızdan bir tanesiydi. Ancak onun yanında hava alanında askeri hareketlilik çok artınca vakit zaman Ürdün’ü de durdurmak zorunda kaldık yahut orada tarihimizi yalnızca gündüze almak zorunda kaldık.
Irak ve İran üzerinden geçemeden ta Kıbrıs, Akdeniz’den Mısır üzerinden Suudi Arabistan’a geçip oradan Dubai’ye yol uzatmak zorunda kaldık. Ukrayna’yı esasen uzun vakittir kullanamıyoruz. Bu bizim maliyetlerimizi arttırdı. Birtakım irtibatlarımızı veremez noktaya gel. Artık tekrar geriye dönmeye başladık. Irak’ta Basra hariç büsbütün geriye döndük. İran’da bir nokta hariç geriye döndük.
Lübnan’a inşallah en kısa müddette, 1 haftayı geçmez tekrar başlayacağız. Artık oraya bir güvenlik takımımızı gönderiyoruz. Güvenlik dediğim şey, havalimanına gidip inceliyor. Aramalarda, havalimanı güvenliğinde bir dert var mı yok mu onu inceleyeceğiz. Oradan bir rapor geleceğini öngörüyoruz. O gelir gelmez seferlerimize başlayacağız.
İki ayda bir müşteri deneyim yürütme kurulu yapıyoruz. Toplantının başında her ay aldığımız bir raporu inceliyoruz. Her ay yaklaşık yüz bin tane yolcumuzla anket yapıyoruz. Uçak içindeki bu ekranlardaki anketlerden. İktisat ve Business. Oradan tüm bilgileri indiriyoruz. Biz bunlarla alakalı aksiyonlar alıyoruz. Havayolu değerlendirmesi olarak yapılıyor, kabin için de bunlar yapılıyor. Natürel bizim her vakit kabin ile alakalı memnuniyet oranı yüzde 80 ve üzeridir. Fakat onu kâfi görmediğimiz için kabinde özel bir çalışma başlatıldı. Amerika sınırlarında başladık. Artık en son Hong Kong sınırımızda devam ediyoruz. Özel eğitim almış kabin takımımız. Yani inşallah bu çalışmayı tüm kabine yaydığımızda, Türk Hava Yolları kabini dünyada parmakla gösterir hale gelecek. Esasen hoş bir düzeydeyiz.
Kanberra Büyükelçisi Ufuk Gezer, Sidney Büyükelçisi Belgin Ergüneş, THY Genel Müdürü Bilal Ekşi ve basın mensupları
Amerika pilot bölge miydi?
Amerika’da Boston, Dallas, Houston – Cenevre, Barcelona sınırlarında başlatmıştık. Artık de Hong Kong sınırıyla devam ediyoruz. Bunu adım adım tüm çizgilerimize yayacağız.
Daha çok neden memnuniyetsizler yolcular? Ya da en mutlu oldukları şeyler nelerdir?
En fazla memnuniyetsiz olunan şey bizim iktisat sınıfında koltuklarımızın yenilenmesini istiyorlar. Aslında rakiplerimize nazaran daha aralıklı koltuklar. Türk yolcusu şöyle bakıyor, sen Türk Hava Yolları’sın, daha düzgününü yapman lazım. Fakat nihayetinde sonunda bilet alırken maliyete bakıyor doğal. Turkish Seating Dustroy diye bir şirketimiz var. İktisat koltuklarımızı üretiyor. Business koltuklarımızı da yapmaya başlayacak. Bir iki ay içerisinde seri üretime geçecek.
Bizim ODTÜ’de bir test merkezi kuruldu. Koltukların çarpışma testi yapılıyor. Bir koltuğun sertifika alabilmesi için 260 tane test yapılıyor. Lakin inşallah o şirketimizle birlikte, önümüzdeki – yıllık uçak içi kabin değişikliği ve standardizasyonu için bir proje çalışması yapıldı.
Genel Müdür Bilal Ekşi ile Avustralya’ya ulaşan heyeti Sydney’de yaşayan Türkler havalimanında coşkuyla karşılandı. Türk bayraklarının açıldığı karşılamada THY’nin uçuş grubu de büyük ilgi gördü.