Doğrudan 7 milyona yakın çalışanı, dolaylı ise toplumun tamamını ilgilendiren yeni minimum fiyatın belirlenmesine yönelik süreç, resmi olarak başladı.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığının mesken sahipliğindeki toplantıda, patron tarafını Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), emekçi tarafını ise en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için TÜRK-İŞ temsil ediyor.
İşveren heyetinin başkanlığını TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç, emekçi heyetinin başkanlığını ise TÜRK-İŞ Genel Lider Yardımcısı Ramazan Ağar yapıyor.
Ağar’ın başkanlığındaki personel heyetinde bu yıl aşçı Selma Sayın, kuaför Nihan Koçak, Karayolları’nda taşeron personel Durmuş Öztürk ve basın mensubu Sezer Özseven yer alıyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Asgari Fiyat Tespit Komitesi Toplantısı’nda konuştu.
Bakan Vedat Işıkhan, yeni taban fiyatın belirleneceği birinci toplantı öncesinde konuştu. Işıkhan, “Enflasyon oranı, vatandaşlarımızın satın almak gücü, işgücü piyasaların gereksinimleri, ekonomik büyüme üzere şartları tahlil ederek hem personel hem de patron taraflarının memnuniyetlerini gözeten adil bir asgari ücret belirlenmesini ümit ediyoruz” dedi.
Bakan Işıkhan’ın açıklamalarından satır başları:
İşçi, patron ve kamu temsilcilerinden oluşan komite olarak taban fiyatı belirlemek üzere bugün prestijiyle çalışmalarımızı başlatıyoruz. Çalışmalarımızı yürütecek üyelere şimdiden teşekkür ediyorum.
İşçi ve patron temsilcileri ile belirlenen taban fiyat, çalışanlara ödenebilecek en az fiyatı söz ediyor. 3 taraflı diyalogla hareket ediyoruz. Enflasyon oranı, vatandaşlarımızın satın almak gücü, işgücü piyasaların muhtaçlıkları, ekonomik büyüme üzere şartları tahlil ederek hem personel hem de patron taraflarının memnuniyetlerini gözeten adil bir taban fiyat belirlenmesini ümit ediyoruz. Hükümetimiz çalışanlarımızın refahını daima artırmak için çok kıymetli adımlar atmıştır. Minimum fiyat artışları vatandaşlarımızın satın alma gücünü artırarak büyüyen ekonomimizin meyvelerini daha adil paylaşmamıza vesile olmuştur.
Alın teri ve sermayeyi bir ortaya getirmek birebir vakitte toplumsal dayanışma ve refahı da beraberinde getirecektir. Klasik anlayışta emekçinin alın teri ile sermayenin gayret ve çatışma içinde olduğu varsayılır. Lakin bu varsayım kadim medeniyetimizin emeğe bakışını yansıtmaktan uzaktır. Bizler alın teri ile sermayeyi karşı karşıya getiren çatışmacı anlayışı reddediyoruz. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın çizdiği Türkiye Yüzyılı vizyon birebir vakitte toplumsal adaletin, dayanışmanın güçlü bir biçimde ortaya konduğu bir ülküdür. Bizler de bu vizyonda salt ekonomik büyümeyi hedefleyen kuru stratejilerle değil; emeği, alın terini ortaya koyan bir anlayışla devam ediyoruz.
İnsan, her türlü yapının öznesi ve temelidir. İşletmelerin de temelinde insan vardır. Beşere, yani çalışana yatırım yaptığımız takdirde geleceği inşa edebiliriz. Bu süreç yalnızca işletmeleri değil, tıpkı vakitte iktisadımızı, devletimizi de güçlendirecek bir tesir yaratır. Bir işletme güçlü bir çalışan kümesi ile büyür. Bir devlet vatandaşının emeğine hürmet duyduğu vakit güçlenir. Piyasanın toplumdan bağımsız bir yapıya dönüşmesi en büyük yanılgılardandır. Bizler çalışanları yalnızca üretim sürecinin bir modülü olarak görmüyoruz. Bu sürecin bir sahibi, öznesi olarak görüyoruz. Her vatandaşımızın emeği kıymetlidir. Çalışanların emeğine hürmet göstermenin ön kaidesi adil çalışmanın ve adil fiyat siyasetinin geliştirilmesine bağlıdır. Bir çalışan ortaya koyduğu efor ölçüsünde karşılık almalıdır. Adil fiyat ile çalışanların motivasyonu artarken verimlilik ve üretkenlik sayesinde işletme, bölüm ve ülkemizin çıkarı artar.
GÖZLER TÜRK-İŞ’İN TALEBİNDE
Asgari fiyat pazarlığında personelleri temsil eden TÜRK-İŞ, yeni taban fiyata dair talebini şimdi kamuoyuyla paylaşmazken, Genel Lider Ergün Atalay’ın taban fiyatta yapılacak artışta 2024’te gerçekleşen enflasyonunun da 2025 yılı için beklenen enflasyonunun da kabul edilebilir olmadığı tarafındaki açıklaması dikkati çekiyor. TÜRK-İŞ daha evvel yaptığı açıklamada kendileri bir sayı vermeden evvel patron tarafının teklifini duymayı beklediklerini tabir etmişti.
İşverenleri temsil eden TİSK ise yeni taban fiyatın istikrarlı, istihdamı ve rekabet gücünü gözetici bir düzeyde olması gerektiği görüşünde.
DİSK TABAN FİYAT TALEBİNİ AÇIKLADI
İlk toplantı öncesi Devrimci Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) minimum fiyata dair taleplerini açıkladı.
DİSK’in raporunda minimum fiyatın yoksulluk hududunun en az yarısında olması gerektiği vurgulandı. TÜRK-İŞ’in yoksulluk hududu kasım ayında 66 bin 976 TL’ye yükselmişti. Bu data dikkate alındığında DİSK’in taban fiyat talebi 33 bin 500 TL’ye yaklaşıyor.
ASGARİ FİYAT NASIL BELİRLENİYOR?
Asgari fiyatı, yasa gereği personel, patron ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 şahıstan oluşan Taban Fiyat Tespit Komitesi belirliyor.
Komisyon, yeni taban fiyatı belirleme çalışmaları kapsamında aralık ayında belirlenen tarihlerde toplanıyor.
Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komite, en az 10 üyenin iştirakiyle toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor.
Oyların eşitliği halinde ise liderin bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
ASGARİ FİYAT NE VAKİT AÇIKLANIR?
İlk toplantı bugün yapılacak olsa da 2025 yılı için uygulanacak olan minimum fiyat tarifesinin bugün katılaşması beklenmiyor. Son yıllarda taban fiyatı belirleme toplantıları dördüncü görüşmeye kadar sarkıyor.
2025 yılında uygulanacak olan taban fiyatın Aralık ayı sonunda ortaya çıkması bekleniyor.
MEVCUT TABAN FİYAT NET 17 BİN 2 LİRA
Asgari fiyat, hala bir emekçi için aylık brüt 20 bin 2 lira 50 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 17 bin 2 lira 12 kuruş olarak uygulanıyor.
2024 yılı için taban fiyatın patrona toplam maliyeti, bir emekçi için 23 bin 502 lira 94 kuruş. Bunun 20 bin 2 lira 50 kuruşunu brüt minimum fiyat, 3 bin 100 lira 39 kuruşunu toplumsal güvenlik primi, 400 lira 5 kuruşunu patron işsizlik sigorta fonu oluşturuyor.
