13 yıllık iç savaşın akabinde 27 Kasım’da Suriye’deki Heyet Tahrir Şam (HTŞ) liderliğindeki muhalif kümeler bir operasyon başlatarak Suriye’nin ikinci büyük kenti Halep’i akabinde Hama ve Humus’u süratli bir halde denetim altına aldı. Kümeler, yaklaşık 10 gün içinde Şam’a kadar ilerleyerek Esad rejimini yıktı.
ŞAM NİYET İSRAİL HAREKETE GEÇTİ
Şam’ın da ele geçirilmesinin akabinde İsrail ordusu, yıllar evvel işgal ettiği Golan Tepeleri’nden Suriye içlerine gerçek ilerlemeye başladı. Suriye hududunda tampon bölge kuracağını açıklayan İsrail, Hermon Dağı etekleri, Merid, Arne, Rima, Kale Jundul, Kuneytra’nın dış mahalleleri, Ufanıye, Kuneytriye, Alkahtaniye ve Alhamidiyye bölgelerini işgal etti. İsrail’e ilişkin tankların başşehir Şam’a yaklaştığı ve aralığın 20 kilometreye düştüğü kaydedildi.
ABD: İSRAİL ÖNLEM ALIYOR
ABD Dışişleri Bakanlığı, İsrail ordusunun Golan Zirveleri üzerinden Suriye topraklarına girmesinin, oluşan güvenlik boşluğu nedeniyle “geçici bir durum” olduğunu söyledi. Yapılan açıklamada, “Suriye ordusuyla (Esad’a bağlı rejim güçleri) müzakere konusu olan İsrail-Suriye tampon bölgesi (Golan Tepeleri) etrafındaki mevzilerini terk etti. Bu da potansiyel olarak İsrail’i ve vatandaşlarını tehdit edecek, terörist örgütler tarafından doldurulabilecek bir boşluk yarattı.” denildi.
NETANYAHU: SÜREKSİZ BİR DURUM
İsrail Başbakanı Netanyahu da Suriye’deki güç boşluğundan ötürü harekete geçtiklerini kelam konusu tampon bölgenin kendileri tarafından doldurulmasının süreksiz bir önlem olduğunu savundu.
“ŞAM’A İLERLEMİYORUZ”
İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee, X toplumsal medya platformundan yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun Şam’a ilerlediği tarafında haberlerin “gerçek dışı” olduğunu savundu.
İSRAİL, SURİYE’NİN ASKERİ ENVANTERİNİ DE VURUYOR
İsrail, “tampon bölge oluşturma” sebebiyle Suriye’de düzenlediği hava akınlarıyla, Suriye ordusuna ilişkin tüm uçak filosu, helikopter, hava savunma sistemleri ve askeri üslerini yok etti.
İsrail bu kapsamda, Suriye’de şu ana kadar 300’e yakın hava saldırısı gerçekleştirdi. Tel Aviv idaresi, Suriye’deki orduya ilişkin silah depolarını vurdu.
İsrail ordusu, bu kritik silahların Hizbullah’ın eline geçeceği argümanla taarruzları düzenlediğini belirtti.
İsrail’in bu tampon bölgeyi ne kadar genişleteceği ise bilinmiyor.
TÜRKİYE VE BM’DEN İSRAİL’E TEPKİ
Türk Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “İsrail’in, 1974 yılında imzalanan Kuvvetlerin Ayrıştırılması Anlaşması’nı ihlal ederek İsrail-Suriye ortasındaki ayrıştırma bölgesine girmesini ve Suriye topraklarında ilerlemesini şiddetle kınıyoruz.” denildi.
Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen, İsrail’in, Golan Tepeleri’ndeki tampon bölgeyi işgal etmesinin, 1974’te İsrail ile Suriye ortasında imzalanan Kuvvetlerin Ayrıştırılması Muahedesi’nin ihlali olduğunu belirtti. Pedersen, “İsrail, Suriye’de Esad rejiminin devrilmesinden sonra işgali altında tuttuğu Golan Tepeleri’ndeki tampon bölgeyi işgal etti ve İsrail ordusunun bu bölgeyi aşarak Suriye topraklarına girdiğine ait haberler var. Bu adım sizce memleketler arası hukuka karşıt mı? İsrail’e işgal ettiği Suriye topraklarından çıkma daveti yapıyor musunuz?” sorusunu yanıtlayan Pedersen, “(BM Genel Merkezi) New York’tan gelen bildiri tıpkı, gördüğümüz şeyin (İsrail ile Suriye ortasında imzalanan) 1974’teki Kuvvetlerin Ayrıştırılması Mutabakatı’nın ihlali olduğu.” dedi.
İSRAİL’LE SURİYE ORTASINDAKİ “TAMPON BÖLGE” ANLAŞMASI
İsrail, Suriye’ye ilişkin Golan Tepeleri’ni 1967’den bu yana işgal altında tutuyor. 1974’te İsrail ile Suriye ortasında imzalanan “Kuvvetlerin Ayrıştırılması Anlaşması” ile tampon bölge ve silahtan arındırılmış bölgenin hudutları belirlenmişti.
