Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, TRT’nin bu yıl 8’incisini düzenlediği TRT World Forum 2024’te “Akıllı Teknoloji, Büyük Problemler: Yapay Zekanın Siyaset ve Toplum Üzerindeki Tesirine İstikamet Vermek” başlıklı oturumun açılışında konuştu.
Geleceğin teknolojilerinin artık uzak gayeler olmadığını belirten Kacır, hayatın her alanında, toplumsal olarak nasıl temas kurulduğu, işlerin nasıl yürütüldüğü, malların nasıl üretildiği ya da tüketicilerin nasıl etkileşimde bulunduğu fark etmeksizin teknolojinin dönüşümü yönlendirdiğini lisana getirdi.
Kacır, yapay zekanın bu ihtilalin öncüsü, yaşama, çalışma ve yönetme biçimini tekrar şekillendirme gücüne sahip bir alan olduğuna işaret ederek, “Hem inovasyon için itici bir güç hem de yıkım için bir katalizör misyonu görüyor.” diye konuştu.
Yapay zekanın kuruluşların daha akıllı, dataya dayalı kararlar almasını, tedarik zincirlerini optimize etmesini ve son derece şahsileştirilmiş müşteri tecrübeleri sunmasını sağladığını lisana getiren Kacır, şunları söyledi:
“Şirketler, yeni gelir fırsatlarını ortaya çıkarmak, tekrar eden süreçleri otomatikleştirmek ve gibisi görülmemiş bir süratte yenilik yapmak için yapay zekadan yararlanıyor. Dünyanın dört bir yanındaki hükümetler, kamu hizmetlerini uygunlaştırmak, yönetişimi güçlendirmek ve karmaşık toplumsal zorlukları ele almak için yapay zekanın dönüştürücü potansiyelini giderek daha fazla kabul ediyor. Fakat bu ilerlemeler beraberinde yeni sorular ve sorumluluklar da getiriyor.”
Kacır, yapay zeka gelişiminin birçoklarının birincil amaçlarının ekseriyetle kar maksimizasyonu ve rekabet avantajını korumak etrafında dönen özel şirketler tarafından yönlendirildiğini lisana getirerek, “Amerika Birleşik Devletleri, Çin ve dünyanın geri kalanı ortasında yapay zeka geliştirme ve dağıtımında artan uçurum, güç ağırlaşması konusunda önemli telaşlara yol açmaktadır. Bu dengesizlik, yapay zeka güdümlü bir gelecekte birçok ülkeyi marjinalleştirme ve global yapay zeka ortamını şekillendirmede kelam sahibi olmama riskini taşımaktadır.” dedi.
“YAPAY ZEKANIN SÜRATLİ İLERLEYİŞİNİ GÖRMEZDEN GELMEK NE GERÇEKÇİ NE DE AKILLICA”
Kolektif yansıların yapay zekanın bir güçlendirme ve ilerleme aracı mı yoksa bir denetim ve dışlama düzeneği mı olacağını belirleyeceğini kaydeden Bakan Kacır, yapay zekanın süratli ilerleyişini görmezden gelmenin ne gerçekçi ne de makul olmayacağını söz etti.
Kacır, toplumu dönüşüme proaktif bir biçimde hazırlamanın kıymetine işaret ederek, inovasyon ekosistemlerini teşvik etmeyi, yeni kurulan şirketleri desteklemeyi ve dijital iktisattaki fırsatlara kapsayıcı erişimi sağlamanın gerekliliğine değindi.
Kacır, “Bu kapsamlı strateji, geleceğe hazır bir iş gücü yetiştirmeyi, sürdürülebilir büyümeyi teşvik etmeyi ve Türkiye’yi inovasyon ve teknolojik harikalıkta global bir başkan haline getirmeyi amaçlayan Ulusal Teknoloji Teşebbüsümüzün merkezinde yer almaktadır.” diye konuştu.
“GENÇLERİMİZİ MAHARET VE BİLGİYLE DONATIYORUZ”
Türkiye’nin en büyük varlığının gençleri olduğunu aktaran Kacır, gençlerin güçleri, yaratıcılıkları ve potansiyellerinin ülkeyi geleceğin zorluklarına ve fırsatlarına hazırlama uğraşlarının gerisindeki itici güçler olduğunu söyledi.
Gençleri süratli teknolojik gelişmelerin şekillendirdiği bir çağda gelişmek için muhtaçlık duydukları maharet ve bilgiyle donattıklarını kaydeden Kacır, “Sağlam ve gelişmiş bilgi sürece altyapısının, yapay zeka teknolojilerinin başarılı bir formda geliştirilmesi ve dağıtımı için temel olduğunu anlıyoruz.” sözünü kullandı.
Kacır, yapay zeka teknolojilerinin geliştirilmesi ve dağıtımında etik standartları, şeffaflığı ve hesap verebilirliği önceliklendiren global bir çerçeve oluşturmaya derinden bağlı olduklarını söz ederek, “Güçlü teknolojik altyapımız ve yüksek vasıflı işgücümüzle, çeşitliliği yansıtan, kültürel nüansları kucaklayan ve global bir toplumun muhtaçlıklarını karşılayan yapay zeka tahlilleri oluşturmak için diğer uluslarla iş birliği yapmaya istekliyiz.” dedi.
“AHLAKİ PRENSİPLER VE PAHALARIN YOKLUĞUNDA TEKNOLOJİK İLERLEMELERİN TEHLİKELERİN GÖZ ARKASI EDİLMEMESİ GEREKİYOR”
Bakan Kacır, teknolojiyi karmaşık zorlukları ele almak için bir araç olarak benimserken, ahlaki unsurlar ve pahaların yokluğunda teknolojik ilerlemelerin tehlikelerinin göz arkası edilmemesi gerektiğine dikkati çekerek, bunun çarpıcı bir örneğinin Filistin’de görüldüğünü söz etti.
Teknolojinin insanlığı yüceltmek yerine, zulümlerin kolaylaştırıcısı haline gelerek temizleri öldürmek için kullanıldığını aktaran Kacır, şunları kaydetti:
“Ne yazık ki, milletlerarası örgütler insan haklarının açık ihlallerine dengeli bir ahlaki karşılık sunamadı. Misal formda, erişimleri artık günlük varlığımızın neredeyse her köşesine uzanan bir avuç teknoloji devi ortasında artan güç ağırlaşmasını ele almak için tasarlanmış sistemlerin eksikliği de göze çarpmaktadır. Bu çeşit bir merkezileşme, istikrarlı teknolojik büyümeyi teşvik etmek için hayati değer taşıyan çeşitliliği ve adaleti tehlikeye atıyor.”
Kacır, şeffaflığın sağlanması için düzeneklerin oluşturması gerektiğine işaret ederek, “Topluluklara yeniliklerin hayatlarını nasıl etkileyeceğini şekillendirme gücü vermeliyiz. Yarattığı kıymet, sağladığı ekonomik büyüme yahut vadettiği refah ne olursa olsun, yol gösterici bir çerçeve olmadan teknoloji bizi nihayetinde yeni felaketlere sürükleyecek ve geçmişin yanlışlarını tekrarlayacaktır.” diye konuştu.
