Dört yıllık sakinliğin akabinde yaşanan çatışmalar dünyanın odağını tekrar ülkeye çevirdi.
İRAN’LA BAĞLARINI KESMESİ İÇİN YAPTIRIM TEHDİDİ
Arap basınında yer alan haberlere nazaran Suriye’deki gelişmelerle ilgili ismi açıklanmayan kaynaklar ABD ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE), Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad’ın İran’dan uzaklaşması ve Lübnan’daki Hizbullah’a giden silah yollarını kesmesi durumunda, ona uygulanan yaptırımların kaldırılma mümkünlüğünü görüştüğünü öne sürüyor.
Middle East Monitor, 20 Aralık’ta Suriye’ye uygulanan kapsamlı ABD yaptırımlarının sona ereceğini hatırlatırken, mevzuyla ilgili kules görüşmelerinin Esad muhaliflerinin Halep’e girmelerinden bile evvel başladığını bildirdi.
‘ZAYIFLIĞINI GÖSTERİYOR’
Yine birebir kaynaklara nazaran muhaliflerin ilerleyişi “Esad’ın İran ile ittifakındaki zayıflığı gösteriyor ve bu noktada da buyrukluk ve ABD devreye giriyor.” ME Monitor tıpkı vakitte “İsrail’in Lübnan’daki Hizbullah ve Suriye’deki İran varlıkları da dahil olmak üzere Tahran’ın bölgesel ağına karşı yürüttüğü kampanyaya” dikkat çekerek İran’ın ile Suriye’nin ortasına net bir çizgi hedeflendiğini söyledi.
ÖNCE İRAN SONRA BAE
Ancak bu kulis tezlerine karşın İran Dışişleri Bakanı Erakçi Pazar günü Esad’ı ziyaret etmiş ve İran’ın Suriye’ye takviyesinin devam ettiğini duyurdu. Buna karşın BAE Başkanı Şeyh Muhammed Bin Zayed El Nahyan da hafta sonundaki son gelişmeler hakkında Esad ile telefonda görüştü.
İki ABD kaynağı, dört Suriyeli ve Lübnanlı muhatap ve iki yabancı diplomat “ABD ve BAE’nin Esad ile İran ortasına uzaklık koymak için bir pencere gördüklerini ve bunun 2011’de patlak veren iç savaş sırasında ülkesinin büyük kısımlarını geri almasına yardımcı olduğunu” söyledi.
Habere nazaran BAE, kendisine karşı başlatılan Sünni isyanı bastırmak için Şii, Arap olmayan İran’dan yardım kabul ettikten sonra onu dışlayan çoğunluğu Sünni Müslüman Arap devletleri ortasında Esad’ın yine prestij kazanmasında öncü bir rol üstlendi.
Emirlikler, Arap Birliği’nin Suriye’nin üyeliğini tekrar tesis etmesinden evvel, savaşın başlangıcından bu yana birinci Arap ülkesine yaptığı ziyaret olan 2022’de Esad’ı ağırladı.
Kaynaklar, BAE’nin uzun vakittir Esad’ı İran’dan uzaklaştırmayı umduğunu ve Suriye ile iş alakaları kurmak istediğini, lakin ABD yaptırımlarının bu eforları engellediğini söyledi.
ABD’NİN SURİYE’YE UYGULADIĞI ‘SEZAR YASASI’
ABD, Esad’ın 2011’de kendisine karşı yapılan protestoları bastırmasının akabinde Suriye’ye yaptırımlar uyguladı ve yaptırımlar takip eden yıllarda ayardan geçerek daha da sıkı hale getirildi. Sezar Yasası olarak bilinen en katı yaptırım, 2019’da Kongre’den geçti. Yaptırımlar, Suriye’deki iş kesimlerine, uyruğuna bakılmaksızın Suriye ile iş yapan herkese ve Suriye’deki Rus ve İranlı kuruluşlarla iş yapanlara uygulanıyor.
Esad, bunların ekonomik savaşa dönüştüğünü ve Suriye para ünitesinin çöküşünden ve ömür standartlarındaki düşüşten onları sorumlu tuttuğunu söyledi.
ABD yasama organları tarafından yenilenmediği takdirde yaptırımlar 20 Aralık’ta “sona erecek” yahut sona erecek.
